در اولین اجتماع بزرگ زائران پیاده اربعین حسینی در مصلی تهران مطرح شد:

استاد پناهیان: اگر روضه‌ها انقلاب را آفریدند، این اربعین چه انقلابی خواهد آفرید؟! / خودجوش بودن پیاده‌روی اربعین و تحول قلوب مردم یک علامت است

مطمئن هستم که مسئولین کشور برای سال‌ آینده تدابیر لازم را خواهند داشت. همین پنج برابر-افزایش تعداد زائرین ایرانی- که امسال اتفاق افتاد اگر سال بعد هم اتفاق بیفتد، جمعیت زائرین ایرانی به حدود 10 میلیون می‌رسد. و نمی‌شود جلوی اینها را گرفت و گفت که نروید! ضمن اینکه زیارت اربعین، یک اقدام فرهنگی بسیار مهم با هزینۀ بسیار اندک است؛ کافی است هزینۀ این پیاده‌روی اربعین را با بسیاری از کارهای دیگر مقایسه کنید- تا بفهمید که هزینه کردن برای آن چقدر پرفایده است.

خوب است گردهمایی زائرین اربعین در شب شهادت امام عسکری(ع) هر سال در همۀ شهرها انجام شود/ برای تشکر از امام عسکری(ع) و ..

• مؤمنینی که به اشارۀ امام حسن عسکری(ع) به زیارت اربعین مشرف شده‌اند(عَلَامَاتُ‏ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ صَلَاةُ الْخَمْسِینَ وَ زِیَارَةُ الْأَرْبَعِینَ‏ وَ...؛ تهذیب‌الاحکام/6/52) و این حماسۀ تاریخی زیارت اربعین را شکل داده‌اند، واقعاً به‌جا و لازم بود که از باب تقدیر و تشکر از این امام مظلوم در شب شهادت ایشان دور هم جمع شوند. امیدوارم این سنت حسنه(شب خاطرۀ پیاده‌روی اربعین) که شما شکل دادید در همۀ شهرها و همۀ سال‌ها به عنوان یک میعادگاه، شب خاطره یا شب تشکر از امام حسن عسکری(ع) برای کسانی که توفیق پیاده‌روی اربعین را داشتند، باقی بماند. و همین‌جا با هم قرار بگذاریم که در سال‌های آینده نیز هر سال بعد از اربعین، کسانی که در مراسم اربعین شرکت کرده‌اند در یک‌چنین مراسمی دور هم جمع شوند. هم از باب تشکر از امام حسن عسکری(ع) و هم از این جهت که این حماسه را بازنگری کنند، خاطرات را یادآوری کنند و حتی برای سال‌های بعد نیز برنامه‌ریزی کنند.
• خوب است برخی از صاحبان موکب‌های مسیر پیاده‌روی اربعین نیز در این مراسم‌های شب خاطره اربعین حضور پیدا کنند و خاطرات خودشان را بیان کنند. در مسیر پیاده‌روی اربعین، شما از کنار آنها عبور کرده‌اید ولی فرصتی نداشتید که بنشینید و با آنها صحبت کنید و سخنان و خاطرات شیرین آنها را بشنوید.
• بعد از اینکه یک برنامۀ فوتبال ساده انجام می‌شود، همه با اشتیاق می‌نشینند و دربارۀ آن صحبت می‌کنند و تحلیل‌های خود را ارائه می‌دهند. حالا این حماسۀ بالای بیست میلیون نفری که در اطراف حرم امام حسین(ع) بدون دخالت هیچ نهادی و حتی بدون توصیۀ نهادهای مذهبی و حتی حوزه‌های علمیه، این‌قدر باعظمت شکل گرفته است و این آثار و برکات عظیم را دارد به صورت تاریخی برجای می‌گذارد، واقعاً لازم است درباره‌اش گفتگو کرد. ان‌شاء الله سال‌های آینده نیز این تجمع یادآوری خاطرات اربعین، بسیار زیباتر و باشکوه‌تر برگزار شود.

پدیدآورندگان حماسۀ 9 دی  که امسال حماسۀ اربعین را آفریدند،  آنقدر حماسه می‌آفرینند که منجر به ظهور شود

• امسال این مجلس ما، با حماسۀ 9 دی نیز مصادف شده است و ما در حالی داریم حماسۀ 9 دی را گرامی می‌داریم که پدیدآورندگان حماسۀ 9 دی و علاقه‌مندان به امام حسین(ع) امسال حماسۀ اربعین را آفریدند و با یک اشارۀ مقام معظم رهبری، چند برابر بیش از سال‌های قبل –از ایران- در این مراسم شرکت کردند و اگر امکانات و ظرفیت لازم وجود داشت، حتماً تعدادشان بیش از اینها نیز می‌شد. در حالی که حتی یک‌بار هم از تلویزیون به کسی گفته نشد در این مراسم شرکت کنید، بلکه چند بار گفته شد که نیایید، چون مرزها محدودیت دارد.
• کسانی که 9 دی را آفریدند آن‌قدر حماسه پشت حماسه خواهند آفرید که منجر به ظهور مولایمان امام زمان(ع) شود. و ان‌شاء الله این حماسه‌ها ادامه خواهد یافت. حماسه‌های انقلاب، دفاع مقدس و 9 دی تازه دارد به اصلش می‌رسد. وقتی انسان به کربلا می‌رود انگار کم کم دارد به اصل آن حماسه‌ها دسترسی پیدا می‌کند.

اگر روضه‌ها انقلاب ما را آفریدند این اربعین چه انقلابی خواهد آفرید؟!/ حماسۀ اربعین مقدمۀ حماسه‌های بزرگتر بعدی خواهد بود

• حضرت امام(ره) می‌فرمود: این روضه‌ها اسلام را حفظ کرد. (صحیفۀ امام/ج8/ص527) ایشان رسماً انقلاب ما را ثمرۀ روضه‌ها می‌دانست و می‌فرمود که روضه‌ها مقدمات لازم را برای انقلاب ما فراهم کرد. (صحیفۀ امام/ج17/ص58  و صحیفۀ امام/ج16/ص347) حالا شما ببینید که اگر روضه‌ها چنین انقلابی را آفریدند این اربعین چه انقلابی را خواهد آفرید؟! هر کسی که دیدۀ بینایی دارد، می‌تواند درک کند که چراغ این اربعین دیگر خاموش نخواهد شد و تا ظهور حضرت ادامه خواهد داشت. این حماسۀ پیاده‌روی اربعین، مقدمۀ حماسه‌های بزرگتر بعدی خواهد بود.

چرا آخرین امام حاضر، میعادگاه اربعین را تعیین کرد؟/ گویا میعادگاه اربعین به دوران غیبت اختصاص دارد

• این خیلی معنا دارد که امام حسن عسکری(ع) یعنی آخرین امامِ حاضر، یک قرارگاه و میعادگاه برای مؤمنین تعیین می‌کنند و بعد دوران غیبت آغاز می‌شود و الان شما می‌بینید که این میعادگاه دارد خودش را نشان می‌دهد. چرا امام حسن عسکری(ع) باید این میعادگاه را تعیین کند؟! چرا امام صادق(ع) یا سایر ائمۀ هدی(ع) بر این میعادگاه تأکید نمی‌کند؟ انگار این میعادگاه اربعین به دوران غیبت اختصاص دارد. گویا از این میعادگاه و این زمان و مکان زیارت، یک کار بزرگ برمی‌آید.
• شاهد بنده بر این مدعا، این است که حرکت حماسی اربعین بدون اینکه کسی بخواهد آن را هدایت کند و مردم را به جوش و خروش بیاورد، شکل گرفته است. ای کاش موکب‌داران عراقی به اینجا می‌آمدند و برای شما توضیح می‌دادند و می‌گفتند که از نجف تا کربلا -که فقط یکی از مسیرهاست و فقط بخشی از جمعیت از این مسیر عبور می‌کنند- در تمام طول این راه، زمین‌های سمت راست جاده توسط مردم خریداری شده است؛ نه برای اینکه کاسبی کنند، بلکه برای اینکه در اربعین بیایند و دارایی خودشان را در اختیار پیاده‌روی کنندگان اربعین قرار دهند و به زائرین اربعین حسین(ع) خدمت کنند.
• برخی از رفقا می‌گفتند: ما می‌خواستیم موکب بزنیم ولی -در سمت راست جاده- دیگر جایی نیست که موکب بزنیم. گفتم: خُب می‌توانید در سمت چپ جاده که برای مسیر برگشت زائرین است، موکب بزنید تا زائرینی که در حال برگشت هستند از آن استفاده کنند.

خودجوش بودن پیاده‌روی اربعین و تحول قلوب مردم یک علامت است

• یکی از علمای نجف که سال‌ها همراه حاج سید مصطفی خمینی(ره) بود، می‌فرمود ما حدوداً سالی سه بار(و گاهی چهار بار) با آقا مصطفی(ره) با پای پیاده به زیارت کربلا می‌رفتیم. از ایشان پرسیدم که آیا علمای نجف به مردم توصیه کردند که این پیاده‌روی راه بیفتد؟ ایشان فرمود: اصلاً و ابداً این‌طور نیست. حتی علماء از بنده-که سابقۀ پیاده‌روی به سوی کربلا را داشتم- می‌پرسیدند چه شده که مردم این حرکت را آغاز کرده‌اند؟!
• خودِ این موضوع(خودجوش بودن این حرکت و تحول قلوب مردم) یک علامت است. حضرت امام(ره) در دوران دفاع مقدس می‌فرمود: اینکه دل‌های جوانان ما متحول شده و شهادت‌طلب شده‌اند، از علامات ظهور است. (صحیفۀ امام/16/129) اینکه قلب مردم متحول شود بدون اینکه کسی کاری انجام داده باشد و بدون اینکه تبلیغات ویژه‌ای صورت گرفته باشد، خیلی معنای خوبی دارد. حماسۀ 9 دی نیز از همین جنس بود. هیچ کسی نمی‌تواند بگوید که فلان نهاد، تبلیغات کرد و از مردم خواست که بیایند و این حماسه را شکل دهند.

اثر افزایش حضور ایرانی‌ها علی‌رغم افزایش تهدیدها/ احترام ملت ایران نزد ملت عراق بالاتر رفت

• پیاده‌روی اربعین آثار و برکات زیادی دارد که در اینجا فقط یک نمونه از آثار پربرکت اربعین امسال را اشاره می‌کنیم. یکی از علماء در نجف به بنده می‌فرمود: «برخی از مناطق عراق بودند که آن‌قدر از سوی تکفیری‌ها تهدید شده بودند که حتی موکب هم نصب نکرده بودند، اما وقتی حضور گستردۀ ایرانی‌ها را در اربعین امسال دیدند، اشک شوق می‌ریختند و پرشورتر از سال قبل آمدند و موکب‌ها را برقرار کردند. آنها می‌گفتند: چطور شد که وقتی تهدیدها افزایش پیدا کرد، حضور شما نیز افزایش پیدا کرد؟!» در این اربعین، احترام ملت ایران نزد ملت عراق بالاتر رفت و این هم از برکات پیاده‌روی اربعین است.
• ما به نور این زیارت پربرکت نیاز داریم. کسانی که امسال و سال‌های قبل در این پیاده‌روی شرکت کرده‌اند، آیا سال‌های بعد می‌توانند از آن صرفنظر کنند و این نور را در جان خودشان قرار ندهند؟! این حق مردم است که این نور را ببرند.

با این همه برکات، چرا مسئولین طوری مسیر را باز نکنند که 10میلیون نفر از ایران بتوانند در میعادگاه اربعین حضور یابند؟

• بنده به مسئولین محترم عرض می‌کنم: حالا که این برکات پیاده‌روی اربعین دیده شده، حالا که این آثار باعظمت مشاهده شده است، چرا نباید مسیر را طوری باز کنیم که ده میلیون نفر از ایران بتوانند در ایام اربعین به کربلا بروند و زیارت کنند؟ یعنی این امکان را فراهم کنند که مردم به‌طور گسترده(از یک جاده‌ای، یا مسیر ویژه‌ای) بروند و حضور خودشان را در این قرارگاه اعلام کنند و برگردند.

برخی مسئولین در اربعین امسال خیلی کمک کردند/ نماز جمعۀ اهواز به خاطر اربعین تعطیل شد

• اگر به موضوع اربعین توجه ویژه داشته باشیم، به خیلی از برکات خواهیم رسید. برخی از مسئولین مملکت در اربعین امسال برای حضور مردم در این مراسم خیلی کمک کردند، خصوصاً نیروی انتظامی در مرزها واقعاً همت کردند. شهرداری تهران و هر نهادی که آمد و در این کار کمک کرد، خودش را درِ خانۀ امام حسین(ع) بیمه کرد. همچنین برخی از ائمۀ محترم جمعه شهرها حضور بسیار خوبی داشتند. بنده از امام جمعۀ محترم اهواز، آیت الله جزایری و سایر علما و ائمۀ جمعۀ اهواز تشکر می‌کنم که همه در این مراسم شرکت کردند و به همین خاطر، اصلاً نماز جمعۀ اهواز –در روز جمعۀ قبل از اربعین- تعطیل شد؛ که این حرکت بسیار زیبا بود.

نمی‌توانیم مردم و کشور را از این نور باعظمت محروم کنیم

• مسئولین محترم کشور بدانند که خیلی از مردم حسرت‌زده شدند و اشک ریختند که چرا زودتر به فراست نیفتادیم یا امکانات برای ما فراهم نبود که در این مراسم اربعین شرکت کنیم؟ ما نمی‌توانیم مردم را از این نور باعظمت محروم کنیم.
• با توجه به دلدادگی کسانی که یک‌بار برای اربعین رفته‌اند و دیگر نمی‌توانند از آن صرف نظر کنند و دوست دارند سال‌های بعد هم بروند، سال بعد کسی نمی‌تواند جلوی اینها را بگیرد که دیگر نروید و بگذارید کسانی که نرفته‌اند بروند، یعنی نمی‌شود آن را نوبتی کرد. خیلی‌ها نیز نتوانسته‌اند بروند و برای سال بعد نقشه کشیده‌اند که بروند. باید برای اینها یک فکری کرد که بتوانند بروند.
• مطمئن هستم که مسئولین کشور برای سال‌ آینده تدابیر لازم را خواهند داشت. همین پنج برابر-افزایش تعداد زائرین ایرانی- که امسال اتفاق افتاد اگر سال بعد هم اتفاق بیفتد، جمعیت زائرین ایرانی به حدود 10 میلیون می‌رسد. و نمی‌شود جلوی اینها را گرفت و گفت که نروید! ضمن اینکه زیارت اربعین، کم‌خرج‌ترین زیارت کربلاست. و یک اقدام فرهنگی بسیار مهم با هزینۀ بسیار اندک است؛ کافی است هزینۀ این پیاده‌روی اربعین را با بسیاری از کارهای دیگر مقایسه کنید- تا بفهمید که هزینه کردن برای آن چقدر پرفایده است.

اربعین موجب عزت اسلام و اهل بیت(ع) شده

• غیر از آن رابطۀ عاطفی‌ای که خیلی‌ها برقرار کردند و دل‌های آنها متحول شده و غیر از این نوری که ما به آن نیاز داریم، یک مسألۀ دیگر هم وجود دارد و آن اینکه اربعین موجب عزت اسلام و عزت اهل‌بیت(ع) و عزت مسلمانان شده است و دیگر نباید جمعیتش پایین بیاید. این در واقع روضۀ اختصاصیِ ارباب ما حسین(ع) است. انگار در اربعین خود ِامام حسین(ع) روضه گرفته است، تا سینه‌زن‌های حسین(ع) بروند و در آن مراسم باعظمت شرکت کنند. مگر ما می‌توانیم آن را رها کنیم؟!
• حالا که بیرق اربعین این‌چنین جهانی برافراشته شده است، هرگز نباید رونق این بیرق کم شود و ما در این‌باره مسئول هستیم و باید در رونق بخشیدن به پیاده‌روی اربعین کمک کنیم. ما نباید بگذاریم که بیرق مراسم روضۀ اختصاصی امام حسین(ع) از رونق بیفتد.

زیارت اربعین جزء سبک زندگی مؤمن است

• امام حسن عسکری(ع) در آن حدیث شریف زیارت اربعین را به‌گونه‌ای اعلام فرموده‌اند که در کنار نماز نافلۀ روزانه خواندن  و انگشتر به دست کردن، سر به خاک گذاشتن، و بلند گفتن بسم‌الله الرحمن الرحیم، بیان شده است. (عَلَامَاتُ‏ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ صَلَاةُ الْخَمْسِینَ وَ زِیَارَةُ الْأَرْبَعِینَ‏ وَ التَّخَتُّمُ فِی الْیَمِینِ وَ تَعْفِیرُ الْجَبِینِ وَ الْجَهْرُ بِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم‏؛ تهذیب‌الاحکام/6/52) وقتی زیارت اربعین را در کنار سایر اعمال یومیه بیان می‌کنند معلوم می‌شود که این هم جزء سبک زندگی مؤمن است نه اینکه یک‌بار برود زیارت اربعین و تمام شود.
• تعبیر جدید از فرمایش امام حسن عسکری(ع) این است که در واقع سبک زندگی مؤمن این است که در ایام اربعین -به‌طور معمول- به زیارت کربلا می‌رود؛ همان‌طور که -به‌طور معمول- انگشتر در دست می‌کند و همان‌طور که همیشه در نمازهایش بسم‌الله الرحمن الرحیم را بلند می‌گوید و همان‌طور که بر خواندن نوافل یومیه مداومت دارد.
• دربارۀ ارزش زیارت امام حسین(ع) فقط به همین روایت اکتفا می‌کنیم که امام صادق(ع) می‌فرماید: «هر کسی که خدا خیر او را بخواهد محبت امام حسین(ع) و محبت زیارت امام حسین(ع) را در دلش می‌اندازد؛ مَنْ‏ أَرَادَ اللَّهُ بِهِ‏ الْخَیْرَ قَذَفَ فِی قَلْبِهِ حُبَ‏ الْحُسَیْنِ‏ ع وَ حُبَّ زِیَارَتِه‏»(کامل‌الزیارات/ص142)
• دربارۀ اصل پیاده‌روی برای زیارت هم روایات فراوانی داریم. همچنین این پیاده‌روی در سیرۀ بسیاری از علماء بزرگ نیز بوده است. مشهورترین عالمی که پیاده‌روی به سوی کربلا را احیا کرد حضرت آیت‌الله حسین نوری(ره) است. ایشان به عنوان احیاگر پیاده‌روی زیارت کربلا مطرح است. ایشان صاحب مستدرک‌الوسایل است که از کتاب‌های کاملاً حساب‌شده و دقیق و عالمانه است و جزء کتاب‌های علمی حوزه محسوب می‌شود. یکی از شاگردان ایشان، شیخ عباس قمی صاحب مفاتیح‌الجنان است.
• ایشان بارها با پای پیاده به زیارت کربلا مشرف می‌شوند و بالاخره در یکی از دفعاتی که در همین مسیر حرکت می‌کردند، از دنیا می‌روند. یعنی ایشان جان خود را در راه پیاده‌روی به سوی حرم امام حسین(ع) دادند. و ایشان را در حرم امیرالمؤمنین(ع) به خاک سپردند. بعد از هفت سال خانم ایشان از دنیا رفت و وقتی می‌خواستند او را در کنار قبر ایشان به خاک بسپارند، به طور اتفاقی قبر ایشان شکافته می‌شود و متوجه می‌شوند که بدن ایشان سالم و تازه است، به حدّی که می‌گفتند: انگار همین دیروز از دنیا رفته‌ است.

ما زیارت امام حسین(ع) و پیاده‌روی اربعین را برای خودمان ضروری می‌دانیم

• ما زیارت امام حسین(ع) و پیاده‌روی اربعین را برای خودمان یک مسألۀ ضروری می‌دانیم. ما نمی‌توانیم از کنار این‌همه برکت برای شخص خودمان و جامعۀ اسلامی خودمان بگذریم.
• امام صادق(ع) می‌فرماید: در اطراف مرقد امام حسین(ع) چهارهزار ملک در حال عزاداری و ذکر و سوگواری هستند. رئیس آنها فرشته‌ای است به آن «منصور» می‌گویند. هر زائری که به حرم امام حسین(ع) برود، می‌آیند و با آن زائر مصافحه می‌کنند. و وقتی که زائر می‌خواهد برود با او خداحافظی می‌کنند. و هر وقت که زائر امام حسین(ع) مریض شود، به عیادت او می‌روند و وقتی از دنیا برود، بر سرِ جنازۀ او حاضر می‌شوند و برای او طلب مغفرت می‌کنند؛ إِنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَکٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع شُعْثٍ غُبْرٍ یَبْکُونَ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ بَیْنَهُمْ مَلَکٌ یُقَالُ لَهُ مَنْصُورٌ فَلَا یَزُورُهُ زَائِرٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا یُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إِلَّا شَیَّعُوهُ وَ لَا یَمْرَضُ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا یَمُوتُ إِلَّا صَلَّوْا عَلَى جِنَازَتِهِ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ»(ثواب‌الاعمال/ص171) پس طبیعی است که زائر امام حسین(ع) وقتی از زیارت کربلا باز می‌گردد، بوی کربلا بدهد.